علائم کمبود لیتیوم در بدن وعوارض آن!

برخی از اختلال دوقطبی به عنوان جنون غیرقابل درمان یاد می‌کنند درحالی که این تصورات، برداشتی درست از بیماری نیست. یکی از داروهایی که در درمان این بیماری مورد استفاده قرار می گیرد لیتیوم است.

نبض ما– بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی دارای علایمی چون اختلال در خواب هستند و معمولا نیاز به خواب این بیماران به شدت کاهش می‌یابد، از دیگر علایم این بیماری کاهش تحرک، عصبانیت زیاد و ادعای ارتباط با دنیای ماورای طبیعه در این بیماران، خودبزرگ بینی، افزایش میل به رابطه و… است. در ادامه بیشتر با نقش لیتیوم در رابطه با درمان این بیماری آشنا می شویم.

کمبود لیتیوم در خون

لیتیوم داروی مؤثری در درمان اختلال دوقطبی است و به دلیل مؤثر بودن است که برای درمان این اختلال تجویز می‌شود و نه به دلیل کمبود آن در بدن یا در خون. اصولاً کمبود نمک لیتیوم به عنوان عامل بیماری شناسایی نشده و میزان معمول آن در خون انسان بسیار اندک است. به عبارت دیگر، هیچ‌کس مبتلا به یک بیماری به نام «کمبود لیتیوم خون» نیست. با این حال در طول درمان با لیتیوم لازم است با فواصل منظم میزان آن در خون اندازه‌گیری شود؛ چرا که پزشک با این روش می‌تواند پی به این موضع ببرد که قرص به درستی مصرف شده و از طرفی مطمئن می‌شود که مقدار لیتیوم مصرفی به اندازه است. در واقع، اگر میزان تجویز شده لیتیوم کم باشد ممکن است مؤثر نباشد و اگر زیاد باشد باعث عوارض جانبی بیشتر و یا در مواردی مسمومیت دارویی شود.

لیتیوم در درمان دوقطبی

محققان کالج لندن دریافتند که مصرف لیتیوم در مقایسه با سایر داروهای جدید در درمان اختلال دوقطبی مؤثر است. اختلال دو قطبی نوعی اختلال خلقی و یک بیماری روانی است و افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند.

اختلال دو قطبی به صورت معمول در آخر دوره نوجوانی یا اوایل دوره بزرگسالی بروز پیدا می‌کند. بیماران مبتلا ممکن است ناگهان از اوج شادی و خوشحالی به اوج غم و اندوه فرو روند و ارتباطی بین خُلق بیمار و آنچه واقعاً در زندگی بیمار رخ می‌دهد، وجود ندارد. بیماران دچار اختلال دو قطبی در خطر 15 برابری برای خودکشی و در خطر شش برابری مرگ ناشی از آسیب‌های تصادف قرار دارند.

بیمارانی که لیتیوم مصرف می‌کنند در مقایسه با افرادی که سایر داروهای اختلال دو قطبی را نظیر والپروات، الانزاپین و کواتیاپین مصرف می‌کنند در خطر کمتری برای خود آزاری و آسیب‌های غیر عمدی قرار دارند. در واقع بیمارانی که دارویی به جز لیتیوم را مصرف می‌کنند، در خطر 40 درصدی برای آسیب زدن به خودشان قرار دارند. برای مقایسه لیتیوم در مقابل داروهای جدید، اطلاعات پزشکی شش هزار و 700 بیمار مبتلا به اختلال دو قطبی و داروهای مصرفی آنان مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش در مجله “JAMA Psychiatry” منتشر شده است.

قرص لیتیوم (داروی بیماری دوقطبی)

لیتیم به صورت دو نمک خوراکی در دسترس می باشد(کربنات لیتیوم، سیترات لیتیوم) که اغلب لیتیوم به صورت کربنات لیتیم خوراکی مصرف می شود.لیتیم علایم و نشانه های بیماری مانیک – دپرسیو را کنترل می کند،داروی اصلی در اختلال دو قطبی لیتیوم می باشد. کاربرد دیگر این دارو در کنترل حملات حاد و پرخاشگری بیماران اسکیزوفرن ، عقب ماندگی ذهنی موثر می باشد.

اثر ضد مانیک و ضد سایکوتیک این دارو ناشی از رقابت لیتیم با کاتیونهای دیگر برای تبادل در پمپ یونی سدیم-پتاسیم و در نتیجه تغییر مبادله کاتیونی در سطح بافتی است.

موارد منع مصرف

حساسیت مفرط شناخته شده به دارو، در بیمارانی که پیس میکر قلبی دارند، صدمات مغزی،  دهیدراتاسیون ،کاهش سدیم

اختلال دوقطبی و دارو

موارد احتیاط

بیماری قلبی- عروقی،اختلال کار کلیه (تاخیر در دفع دارو ممکن است موجب مسمومیت با لیتیم و دیابت بی مزه شود که با افزایش تشنگی و دفع ادرار در ۵۰-۳۰ درصد بیماران مشخص می شود) کمی حجم خون، تخلیه سدیم، یا دهیدراتاسیون (اثرات دارو را افزایش می دهد)، کم کاری تیروئید، صرع و اختلالات تشنجی دیگر (ممکن است موجب القای حملات تشنجی شود). بسیاری از فراورده های خوراکی لیتیوم حاوی تارترازین هستند که ممکن است موجب تشدید آسم یا اختلالات تنفسی در بیماران حساس به آسپرین گردد.

تداخل دارویی

  • مصرف همزمان با مدرهای تیازیدی ممکن است دفع کلیوی این دارو را کاهش داده و موجب افزایش مسمومیت با لیتیم شود.
  • ایندومتاسین، فنیل بوتازون،پیروکسیکام و سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی،دفع کلیوی لیتیوم را کاهش می دهند.
  • تتراسیکلینها، فنی توئین،کاربامازپین و متیل دوپا ممکن است مسمومیت با لیتیم را افزایش دهند.
  • ضداسیدها و سایر داروهای حاوی سدیم، کلسیم، تئوفیلین، آمینوفیلین یا کافئین ممکن است دفع لیتیوم را از طریق رقابت در دفع کلیوی افزایش داده و موجب کاهش اثر درمانی آن شوند.
  • مصرف همزمان با هالوپریدول ممکن است موجب بروز آنسفالوپاتی شدید شود، که با اغتشاش شعور، لرزش، اثرات اکستراپیرامیدال و ضعف مشخص می شود.این ترکیب باید با احتیاط تجویز شود.

قرص لیتیوم

عوارض قطع ناگهانی قرص لیتیوم

همان طور که گفته شد، اختلال دوقطبی جزو بیماری‌های شایع اختلالات خلقی به شمار می‌رود که متاسفانه خیلی از افراد جامعه شناخت درستی از این بیماری ندارد. برخی آن را یک بیماری ساده در نظر می‌گیرند و برخی از اختلال دوقطبی به عنوان جنون غیرقابل درمان یاد می‌کنند درحالی که این تصورات، برداشتی درست از بیماری نیست. مهم‌ترین نکته در این بیماران، مصرف مداوم داروست که باعث می‌شود بیماران به طور کامل حدود 90 درصد با مصرف دارو بهبود یابند و قطع ناگهانی دارو می‌تواند باعث عود بیماری شود.

لیتیوم کربنات برای درمان دوقطبی

لیتیوم کربنات برای درمان بیماری دوقطبی، روان‌پریشی و پروفیلاکسی در مانیا به کار می‌رود. مکانیسم اثر لیتیوم کربنات به درستی مشخص نیست ولی احتمالاً یون لیتیوم به دلیل شباهت با یون سدیم در عملکرد پمپ غشایی سدیم ایجاد اختلال می‌نماید.

در صورت بروز هر یک از علایم زیر، مصرف لیتیم را قطع کرده، با پزشکتان تماس بگیرید: غش، ضربان قلب تند، کند یا نامنظم؛ تکلم نامفهوم، بی‌اختیاری ادرار یا عدم کنترل ادرار، ضعف یا خستگی غیرمتعارف؛ افزایش وزن؛ سرگیجه؛ تهوع یا استفراغ؛ مشکلات بینایی یا چشم درد؛ کبودی و درد در انگشتان دست و پا؛ سردی بازوها و پاها؛ اسهال؛ خواب آلودگی؛ لرزش بدن؛ گیجی؛ تاری دید؛ تشنج؛ آکنه، تحریک پذیری، ورم آرنج و مچ دست، وزوز گوش، کاهش حس لامسه، طعم فلزی، خشکی دهان، اسهال، پرادراری، علائم کم‌کاری تیروئید و افزایش وزن برای بعضی‌ها افسردگی به وجود می‌آورد، تشنگی زیاد، بی تفاوتی نسبت به کارها، بی حالی شدید.

نبض ما- گردآوری

منابع:

روانپزشکان، پارسیان لب، سلامانه، ایسنا

3.6/5 - (9 امتیاز)

ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال نظر

درصورتی‌که نیاز به مشاوره و یا طرح پرسش از پزشک را دارید، فقط در بخش «از دکتر بپرسید» مطرح کنید.

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

25 نظر
  1. بهار می‌نویسد

    سلام.من یه مدت داروی لیتیوم مصرف کردم که از هفته ی دوم تمام صورتم پر شد از جوشهای بزرگ و دردناک من دارو رو خودسرانه قطع کردم چون نه تنها حال روحیم تغییری نکرده از وقتی صورتم زیابیش رو از دست داده خیلی حالم بدتر شده.با اینکه دارو رو قطع کردم اما هنوز جوش میزنم نمیدونم باید چه کار کنم لطفا راهنمایی کنین ممنون

    1. علی می‌نویسد

      داروی لیتیوم بین ۴ تا ۶ هفته بعد از شروع مصرف جواب میده. با متخصص روانپزشک و پوست مشورت کنید. ولی اگر مصرف لیتیوم را قطع کردید احتمالا مصرف یک دوره کپسول تتراسیکلین برای جوش ها مفید باشه.

    2. نعمت می‌نویسد

      برو دکتر پوست و زیبایی
      منم یه مدت زیاد جوش زدم رفتم دکتر کپسول دایکسی سایکلین روزی ۲ تا با محلول کلیندا مایسین اونم روزی دوبار میزدم به پوست صورتم الان یدونه جوش هم ندارم

  2. em می‌نویسد

    من چند ماه لیتیم مصرف کردم دچار پرخوری ، خواب زیاد و اضافه وزن شدم علاءم رو به دکتر میگفتم آزمایش هم مرتب میرفتم به دگکر نشون میدادم دکتر میگفت مشکلی نیست !! حتی بهش گفتم که یک بسته شیرینی رو یک ساعته تموم کردم باز هم میگفت عادیه! میگفتم همیشه سر کلاس و توی خونه خوابم باز هم میگفتم عادیه!
    تا اینکه در جلسات بعد با اصرار من آزمایش تیرویید برام نوشت معولم شد به خاطر لیتیم دچار کم کاری تیرویید شدم توی این زمان از درس‌، ورزش وزندگی افتاده بودم دیگه پیشش نرفتم و پیش یک دکتر دیگه دارو را قطع کردم کم کاری تییرویدم با دارو عوارضش میره ولی حالا حالا ها به قرص لیبوتیروکسین وابسته ام میخوام بهتون بگم دارو بهتون خیلی کمک نمیکنه حتی ممکنه وضع رو بد تر کنه خودتون سعی کنید به خودتون کمک کنید و به خودشناسی برسیدمشاوره هم تاثییر داره اگه فکر میکنید دچار مشکلی هستید پیش متخصص خیلی بیماریتون رو بزرگ نکنید چون دکتر زود نتیجه گیری‌میکنه و براتون دارو مینویسه ممکنه حتی شما از حرف های خودتون مطمءن نباشید ولی دکتر سریع نتیجه گیری‌میکنه.

    1. ..... می‌نویسد

      ….
      منم چند ساله حدود ۶ سال لیتیوم مصرف میکنم الان ۲۵ سالمه عوارضش واقعا زیاده ولی دوستان قبول کنین همه کسایی که لیتیوم مصرف میکنن مشکل دوقطبی دارن و همون طور که میدونن این بیماری لعنتی دو نوعه و بسیار مرموزه تا خود فرد بیماریشو بشناسه و باهاش کنار بیاد و نشونه هاشو بشناسه چه فاز شیدایی چه افسردگیشو و روی خودش و حالاتش تسلط پیدا کنه طووول میکشه این بیماری معمولا یه بیماری ارثی و ژنتیکیه و با تحت فشار عصبی و استرس قرار گرفتن تو اوج دوران جوونی فعال میشه و در میان سالی متوقف میشه من ۱۹ سالم بود که متوجه بیماریم شدم منم مثل شما تا یکی دوسال اول اصرار صددرصد داشتم که من مشکلی ندارم و اینها همه برچسبه ولی بعد با مطالعه و تحقیق پذیرفتم و خیلی به خودم کمک کردم الان کاملا نشونه های اود بیماریمو میشناسم و سالهاست نزاشتم اصلا بیماریم اود کنه چون تعصبی برخورد نمیکنم داروی لیتیوم خیلی داروی خوبیه اگر مثل من نوع ۲ باشید و دکترتون تشخیص داده باشه ولی بسیار پر عارضه است امیدوارم نمونه های کم عارضه ترش بیاد چون هر سال داروهای اعصاب دارن تصحیح میشن ودر آخر بهتره بدونید که افراد دوقطبی از افراد معمولی باهوش ترن و بسیاری از نبوغ از بین همین دوقطبی ها بودن موفق باشید

      1. سپیده مجدیان می‌نویسد

        عزیزم چقدر لذت بردم از اینهمه درک و فهم انشالله و قطعا هر چه زودتر بهبودی کامل پیدا میکنی

      2. 🤗 می‌نویسد

        عالیه از این همه امیدواری پدر من هم الان ۲ساله کلا استرس واظطراب شدید گرفته هر دکتری هر دارویی هم که بگین مصرف کرده ولی معلوم نیست چیه حالا یکی از طب سنتی ها گفته تو دوقطبی هستی از تحمل نداره با کسی حرف بزنه زود عصبی میشه گریه میکنه خواب نداره شما که میدونین بنظرتون این بیماریه دوقطبی هست

      3. من می‌نویسد

        من ۱۸ سالم بود از فشار کار در فروشگاه و درک نکردن خانواده حالم بد شد بردنم بیمارستان گفتن دو قطبی شدم و لیتیوم پرانول و بیپیریین خوردم یک هفته بستری بودم الان ۱۹ سالمه ۱ سال مصرف کردم حالا ۶ ماه خودم قطش کردم چون که قبول ندارم قرص چیز الکی ما باید خودمون حاله خودمون و خوب کنیم نه قرص تازه من از مصرفش حالت تهوع به شدت میگرفتم دیگه نتونستم مصرف کنم

      4. ناشناس می‌نویسد

        پسره منم مثل شمافکرمیکرد وبسیارباهوشه امازیرباردارونمیره

      5. هایده می‌نویسد

        سلام دوقطبی نوع دو یعنی چی؟

      6. سارا می‌نویسد

        میشه یکم از حالت های بیماریتون بیشتر بهم توضیح بدین

    2. ا می‌نویسد

      افرین دکتر نگاه میکنه به زبون بیمار اصلا یکم متوجه احول درونی بیمار نمیشه

  3. بهنام می‌نویسد

    احمق ترین قشر جامعه ک در جایگاه ی ادم مورد اعتماد و تحصیل کرده هستن همین روانپزشکان اونا ی پیچکوشتی ب اسم دارو گرفتن دستشون می خوان ی ماشین پیچیده ای ب اسم روان انسانو درمان کنن و بی ناموسیشونو زمانی می فهمین ک بفهمین خودشونم ب کاری ک میکنن ایمان ندارن فقط برا پول با زندگی و روان مردم بازی می کنن اونا با دارو منو ۴ سال از زندگی عقب انداختن و بعد از عوض کردن ۶ پزشک نفر ششم ب اصرار من دارو رو قطع کرد والان برگشتم ب زندگی طبیعیم خدا همتونو لعنت کنه این ۴سال مثل جهنم بود واسم تا می تونین خودتون مشکلتونو حل کنین اگه نشد کتاب بخونین اگه نشد رواندرمانی کنین ولی هیچ وقت سمت روانپزشکای حروم زاده نرین

  4. zarei می‌نویسد

    سلام وقت بخیر
    یک دوره ۴۵ روزه لیتیوم مصرف کردم و دچار مشکل در تکلم و حفظ تعادل شدم
    با ایتکه دارو را قطع کردم مشکلات برطرف نشد. چکاری باید برای رفع مشکل انچام بدم؟

  5. homa می‌نویسد

    سلام
    من یک دوره ۴۵ روزه لیتیوم کربنات مصرف کردم .هیچ ازمایشی هم ندادم و دچار مشکل در تکلم و حفظ تعادل شدم .مقدار دارو رو کم و بعد قطع کردم. برای رفع مسکلات پیش امده چکاری باید انجام بدم؟

    1. آنا می‌نویسد

      سلام
      باید میزان لیتیم خونت چک بشه
      اینا عوارض لیتیمه
      اوایل مصرف فک کنم باید هر دو هفته آزمایش خون بدی تا ببینی چه دزی بهت میخوره

  6. فرناز می‌نویسد

    من اسپاسم مری پیدا کردم که دردش واقعا کشندس چون لیتیم خیلی حالم رو بد کرده بود و قطعش کردم الان نزدیک یک هفتست نمیتونم چیزی بخورم چشمام سیاهی میره نمیتونم وایسم دعا کنید زود تر بمیرم راحت شم خدا روانپزشکم رو لعنت کنه که لیتیم برام نوشت

    1. سپیده مجدیان می‌نویسد

      عزیزم اینقدر نا امید نباش بدن آدمی طوری طراحی شده ک میتونه با تغذیه و روحیه خوب خودش رو بازسازی کنه … ورزش کن دنبال طب سنتی باش یه مدت به خودت برس قطعا سلامتی تو بدست میاری

    2. من می‌نویسد

      منم ۱ سال لیتیوم مصرف کردم الان خودم ۶ ماه قطش کردم وایی دیگه نمیتونستم بخورم قشنگ حالت تهوع میگرفتم هر چی به خانوادم و دکترم میگفتم قبول نمیکردن تا خودم قط کردم

  7. هادی می‌نویسد

    تو خونواده ما ۴ نفر قرص لیتیم مصرف میکنند. قرص لیتیم هم بعد تحریم ها قیمتش خیلی بالا رفته. به نظر شما دولت هزینه سرسام آور این نوع بیماریها رو تقبل میکنه. خواهش میکنم اگر راه حلی دارید بگید چون وضع اقتصادی خونواده ما خوب نیست و بدجوری به مشکل خوردیم.

  8. مریم می‌نویسد

    تو رو خدا روانپزشک نرید این قرص ها دیابت و پوکی استخوان و هپاتیت و مشکل کلبه میارن خدا از هر هر روان پزشک نگزه تو رو به امام زمان نرید من الان دیابت گرفتم که با جون و زندگی به یه جوان بازی ممکنه فقط روان درمانی و خود شناسی از هیتلرم بدترن مثل من تو بیست و پنج سالگی مفهمی که فقط نفرینشن میکنم ای کاش درد بی درمان بگیره

    1. ناشناس می‌نویسد

      لیتیوم یعنی مرگی با شکنجه طولانی دو سال کلیه هام پروتین دفع میکنه میمرم و زنده میشم چرا اول عوارضشو ندونستم هر ماه دکتر خدا نگذره ازش

  9. مینا می‌نویسد

    واقعن خودا از این روان پزشکا نگذره که با مون و سلامتی ما بازی میکنند و با اسیب به کبد و کلیه کهداین دارو ها میزنند هیچ وقت درمان نمیشه من چن ساله دچار تکرر ادار ووناراحتی کبد و کلیه شده و دیگه اون رو سمردم به خدا فقط خدا

  10. ناشناس می‌نویسد

    پسر من هم اول گفتند سایکوز است و ریسپیریدون مصرف کرد ولی توهمات وحشتناک پیدا کرد طوری که باید پشت در دستشویی می ایستادم تا نترسد بعد گفتند دو قطبی است و حالا می خواهند لیتیوم برایش تجویز کنند .گاهی بی دلیل می خندد و گاهی بی دلیل آرس بسیار زیاد دارد گاهی خود بزرگ بینی

  11. ناشناس می‌نویسد

    با سلام خواهرم قرص لیتیوم استفاده میکنه همیشه خوابه چی کنم که به حالت عادی برگرده

از پزشکان نبض‌ما بپرسید