از گل پرخاصیت بابونه غافل نشوید
بابونه کوچک دارای بوئی معطر که در چمنزارها و اراضی شنی می روید. بابونه به دلیل دارا بودن خواص آرامش بخشی، به خواب راحت کمک می کند. این گیاه کاهش دهنده استرس است و به دکتر گیاهان معروف است.
گردآوری – نبض ما
بابونه گیاهی است دائمی و کوچک به ارتفاع تقریبا ۳۰ سانتیمتر دارای بوئی معطر که در چمنزارها و اراضی شنی می روید. ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید، برگهای آن کوچک متناوب و دارای بریدگی های باریک و نامنظم و پوشیده از کرک است.
گلهای آن مجتمع در یک طبق که بطور منفدر در انتهای ساقه گل دهنده در تابستان ظاهر می شود . در هر طبق گلهای سفید در اطراف و گلهای زرد در قسمت وسط قرار دارند. گلهای آن دارای اسانس روغنی آنته مین، تانن، فیتوسترول و همچنین ماده ای تلخ بنام اسید آنته میک می باشد .
خواص بابونه
این گل را می‌توان به صورت موضعی یا خوراکی و برای درمان چند بیماری رایج مانند بیماری‌های زیر مورد استفاده قرار داد.
- بیخوابی و اختلالات دیگر خواب
- اضطراب و حملات عصبی
- درد ماهیچه‌ها
- زخم، سوختگی و خراش
- بیماری‌های پوستی مانند سوریاس، اگزما، آبله‌مرغان و جوش‌های ناشی از سوختگی ادرار در نوزادان
- بیماری‌های معده مانند انقباض عضلات به هنگام عادت ماهیانه، آنفولانزا و زخم معده
روشن کردن پوست
این گیاه رنگ پوست را روشن می‌کند. ۲ چای کیسه‌ای بابونه در ۲ لیتر آب جوش بیندازید. سپس صورت خود را در معرض بخار آب قرار دهید. استفاده از این چای در آب وان نیز به روشن شدن پوست کمک می‌کند.
بهبود سوختگی و خراش
این گیاه در درمان سوختگی و خراش نیز تأثیر دارد. کافی است روزی یک‌بار مقدار کمی از روغن بابونه را به آرامی روی ناحیه سوختگی بمالید. همچنین می‌توانید ۳ چای کیسه‌ای بابونه را در یک فنجان آب جوش بیندازید و پس از خنک شدن آب، پارچه تمیزی را به آن آغشته کنید و روی محل سوختگی یا خراش بگذارید.
درمان خانگی برای انقباضات معده
این گیاه دارای ترکیبات ضدالتهاب و ضداسپاسم قوی است. در نتیجه برای درمان انقباضات روده و معده مؤثر است. کافی است یک فنجان چای بابونه آماده کرده و روزی دو بار بنوشید.
فرآورده های بابونه
اسانس بابونه
حدود ۰٫۸ تا ۱ درصد اسانس در این گیاه وجود دارد که بوسیله تقطیر با بخار آب بدست می آید. رنگ این اسانس آبی روشن است ولی در اثر کهنه شدن برنگ زرد مایل به قهوه ای در می آید. بوی این اسانس بسیار قوی و طعم آن معطر و سوزانده است. اسانس بابونه در عطر سازی و برای معطر کردن غذاها بکار می رود .
چای بابونه
برای درست کردن چای بابونه یک قاشق چایخوری از این گیاه خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و بمدت ۵ دقیقه بگذارید دم بکشد .
روغن بابونه با روغن زیتون
گل خشک این گیاه را با برابر وزنش روغن زیتون مخلوط کرده و روی آتش ملایم بگذاریدتا دم بکشد (نباید بجوشد) و گهگاه آنرا هم بزنید. سپس آنرا از روی آتش بردارید و بگذارید تا مدت ۲۴ ساعت بحال خود بماند . سپس آنرا از صافی با فشار در کرده و در شیشه ای دربست نگهدری کنید (برای نفخ شکم و قولنج آنرا روی شکم بمالید).
روغن بابونه
برای تهیه روغن بابونه مقدری از گل خشک این گیاه را با چهار برابر وزن آن روغن کنجد مخلوط کرده و سپس باندازه دو برابر گل بابونه بآن آب اضافه کنید . آنرا روی چراغ گذاشته و بگذارید بجوشد تا اینکه آب آن بکلی تبخیر شود و فقط روغن باقی بماند البته باید دقت کرد که روغن نسوزد .
عوارض جانبی
بهتر است به هنگام استفاده از تمام گیاهان دارویی، محتاطانه عمل کنید و میانه‌رو باشید. یکی از عوارض جانبی چای بابونه عبارت است از خواب‌آلودگی، در نتیجه اگر می‌خواهید رانندگی کنید یا اپراتور یک دستگاه خاص هستید، از این چای استفاده نکنید.
میزان زیاد این گیاه می‌تواند باعث ایجاد تحریک پوستی در برخی افراد شود. اگر به گرده گیاهان رگ وید حساسیت دارید یا دچار تب یونجه هستید، بهتر است از این گیاه استفاده نکنید.
استفاده از بابونه در دوران بارداری پیشنهاد نمی‌شود؛ زیرا این گیاه باعث سقط جنین می‌شود. همچنین اگر در حال حاضر از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، هرگز از این گیاه مصرف نکنید؛ زیرا این گیاه دارای ماده‌ای به نام کومارین است که یک رقیق‌کننده خون محسوب می‌شود.
موارد منع مصرف
- از مصرف بابونه و فرآورده های آن در اطراف چشم پرهیز باید کرد.
- به علت موارد نادر حساسیت در استفاده به صورت موضعی با مقدار کم درمان شروع گردد.
تداخلات دارویی
اثر داروهای ضدانعقادی را افزایش می دهد.
مصرف در بارداری
به علت اثرات سقط آوری که البته به خاطر اجزاء دیگر گیاه می باشد مصرف مقادیر زیاد آن در ماه های اول بارداری ممنوع است.
مصرف در شیردهی
در مقادیر معمول و غیر درمانی مجاز می باشد.
از کجا تهیه کنم؟
این گیاه را می‌توانید به صورت گلبرگ‌های خشک‌شده، چای، عصاره مایع، روغن، تنتور، کرم و پماد تهیه کنید. چای کیسه‌ای رایج‌ترین نوع این گیاه است و در اکثر سوپرمارکت‌ها و داروخانه‌‌ها به فروش می‌رسد.
