خطر پیچ خوردگی تخمدان در این مواقع!

اکثر جراحی های اورژانسی که در حیطه زنان انجام می شود، به دلیل پیچ خوردگی تخمدان است و این بیماری باید سریع تشخیص داده شده و درمان شود.

نبض ما– پیچ خوردگی تخمدان وضعیتی است که در آن تخمدان از حالت عادی خود می چرخد. این شرایط برای فرد درد زیادی همراه دارد و باید سریعا به آن رسیدگی شود.

پیچ خوردگی تخمدان ،به معنای چرخش واژن است و منجر به گرفتگی وریدی، شریانی و لنفاوی می شود. پیچ خوردگی تخمدان ، وضعیتی اورژانسی در زنان است و نیازبه جراحی فوری دارد تا از مرگ و نکروز بافت تخمدان، جلوگیری شود.

پیچ خوردگی واژن در میان زنان جوان بین 15 تا 30 سال، و زنان قبل از یائسگی شایع می باشد. در حدود 20% زنان در دوران حاملگی نیز پیچ خوردگی تخمدان را تجربه می کنند. پیچ خوردگی تخمدان اغلب در یک تخمدان، رخ می دهد. این وضعیت در تخمدان نرمال و طبیعی و یا لوله های فالوپین، نیز اتفاق می افتد.

خطر ایجاد چرخش تخمدان در طی بارداری و یائسگی بیشتر است. فاکتورهای خطرساز دیگر عبارت‌اند از افزایش طول رباط تخمدان، بزرگ‌تر شدن تخمدان ( بیش از 6 سانتی‌متر )، کیست‌ها یا توده‌های تخمدان و بزرگ شدن جسم زرد در طول بارداری.

فعالیت تخمدان

تخمدان دو فعالیت اصلی دارد یکی عمل تخمک گذاری و دیگری ترشح هورمون استروژن. اگر تخمدان در یک خانم به هر دلیلی از بین برود و عدم فعالیت داشته باشد، عوارض ناشی از کمبود هورمون استروژن در بیمار بروز پیدا می کند. در ظاهر بیمار تغییراتی ایجاد می‌شود  و باعث  از دست رفتن جوانی و شادابی پوست می شود، گرگرفتگی، پوکی استخوان، خشکی واژن، اختلال در تخمک گذاری و حتی نازایی از دیگر عوارض عدم فعالیت تخمدان هاست.

علت بروز پیچش تخمدان

شرایط مختلفی در ایجاد پیچ خوردگی تخمدان ،نقش دارند از تغییرات تخمدان طبیعی گرفته تا اختلالات مادرزادی و اکتسابی و یا حتی  بیماری های تاثیرگذار بر روی تخمدان. تخمدان های طبیعی در صورت اسپاسم و تغییرات در رگ های خونی، دچار چرخش می شوند. در این حات جریان خون وریدی و شریانی به تخمدان مختل شده و خون رسانی به تخمدان نیز قطع خواهد شد.  به طور مثال، اگر سیاهرگ ها دچار گرفتگی شوند، احتمال چرخش و پیچ خوردگی تخمدان ، افزایش خواهد یافت.

اگر کیست تخمدان و یا توده های خوش خیم و بدخیم در تخمدان وجود داشته باشد، احتمال پیچ خوردگی تخمدان نیز بیشتر خواهد بود.

بیماری هایی از قبیل، کیست های تخمدانی و یا فیبروم ها، تومور تخمدان و آسیب بافت تخمدان، از دلایل ایجاد پیچ خوردگی تخمدان هستند.

تشخیص پیچ خوردگی تخمدان

تشخیص چرخش تخمدان اغلب در اورژانس و توسط پزشک از روی دردهای شدید و ناگهانی بیمار داده می‌شود. ازآنجایی‌که در 20 درصد موارد چرخش در زنان باردار اتفاق می‌افتد پزشک ابتدا برای شما تست بارداری خواهد داد. مشاهدات سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن به دیدن حالت تخمدان و تشخیص پزشک کمک می‌کند. اغلب تشخیص با لاپاراسکوپی تأیید می‌شود.

تورشن تخمدان و بارداری

تقریبا در هر 1800 مورد، یک مورد از حاملگی ها با پیچش تخمدان دچار مشکل می شود که معمولا بین هفته شانزدهم و چهاردهم حاملگی رخ می دهد. این افزایش بسامد در زنان باردار احتمالا به علت سستی بیشتر بافتهایی است که در مجاورت تخمدانها و لوله های رحمی قرار دارند.

اگر چرخش تخمدان سریع تشخیص داده ‌شده و درمان شود وضعیت خوبی خواهد داشت. با این‌ وجود اگر در تشخیص تأخیر وجود داشته باشد چرخش بدتر شده و جریان رگ‌های خونی به تخمدان‌ها متوقف می‌شود. نتیجه‌ی این مرگ بافت تخمدان خواهد بود. همچنین تشخیص دیر ممکن است باعث شود زن در باردار شدن با مشکل مواجه گردد.

درمان تورشن تخمدان

درمان پیچ خوردگی تخمدان ، با جراحی انجام می شود، و در موارد خفیف، لاپاروسکوپی روش درمانی است. داروهایی مانند NSAID جهت کاهش درد تجویز می شوند.

در صورتی که تشخیص پیچ خوردگی تخمدان ، به تعویق بیفتد، جریان خون قطع شده و خون سیاهرگی از تخمدان به جریان می افتد. این وضعیت، منجر به نکروز از بین رفتن بافت تخمدان می شود.

در گذشته خانم هایی که با این مشکل مواجه می‌شدند؛ توصیه بر این بود که لوله و تخمدان بیمار توسط عمل جراحی برداشته شود. در سال های اخیر به دلیل اهمیتی که لوله و تخمدان در تولید مثل دارند و به علاوه ترشحات‌شان از جمله هورمون استروژن تاثیر بسزایی روی کیفیت زندگی خانم ها دارد، به این نتیجه رسیدند که به جای برداشتن اعضای نام برده، فقط پیچ خوردگی را باز کنند.

عمل تورشن تخمدان

در صورتی که شرایطش وجود داشته باشد، بهترین روش باز کردن تورشن با کمک روش لاپاراسکوپی است که کمترین عوارض را برای بیمار به همراه دارد. مزایای لاپاروسکوپی نسبت به جراحی سیستکتومی سنتی تخمدان این است که بیمار مدت زمان کمتری پس از عمل جراحی در بیمارستان می‌ماند؛ زمان ریکاوری کوتاه‌تر بوده و بیمار درد کمتری دارد. همچنین از آنجا که ابزارهای جراحی کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند، بیشتر بافت تخمدان در امان است، و زخم کمتری ایجاد می‌شود و چسبندگی پس از عمل کمتر است. به طور خاص در مواقعی که باروری بعدی مدنظر باشد، به دلیل کاهش آسیب به تخمدان و چسبندگی کمتر پس از عمل، لاپاروسکوپی توصیه می‌شود.

نبض ما– گردآوری

منابع

دکتر خلیلی، برترین ها، دکتر عارفی، مداسکیپ