جای تلفن همراه در اتاق عمل کجاست؟

موسسه‌ی ECRI یک موسسه‌‌ی غیردولتی است که هدفش بررسی کیفیت سلامت و بهداشت است، در سال ۲۰۱۲، حواس پرتی با تلفن همراه را در میان ۱۰ خطر برتر تکنولوژی قرار داد که می‌تواند جان بیمار را به خطر بیندازد.

نبض ما– این بار اگر روی تخت اتاق عمل قرار گرفتید و آخرین نگاه را به اقدامات متخصص بیهوشی انداختید و دیدید در حال نگاه کردن به تلفن همراهش است، مطمئن نباشید که این پزشک شسته و رفته و استریل شده در حال مطالعه‌ی اطلاعات مهم و حیاتی است، چون احتمالا دارد با یک دوست چت می‌کند یا سفارش خرید چیزی را می‌دهد!

استفاده از گوشی‌های همراه به طور کلی در اتاق عمل ممنوع نیست، اما برخی از کارشناسان عقیده دارند زمان آن رسیده است که در این مورد قوانینی وضع شود. در مصاحبه‌هایی که انجام شده خیلی‌ها گفته‌اند که همکارانشان در اتاق عمل با دوستان و آشنایانشان پیام رد و بدل می‌کنند، بعضی‌ها هم گوشی‌شان را زیر یک دراور مخفی کرده و وقتی فکر می‌کنند کسی آنها را نمی‌بیند، آن را چک می‌کنند.

مشکل اینجاست که استفاده از تلفن همراه باعث می‌شود تمرکز حواس از بین برود و در نتیجه اشتباهات پزشکی یا غفلت‌ هایی روی دهد، مثلا فراموش کردن چک کردن هویت بیمار.

در حادثه‌ای که در سال ۲۰۱۱ در تگزاس روی داد، یک متخصص بیهوشی متهم به این شد که هنگام بررسی و کنترل یک بیمار، در حال ارسال پیام و ایمیل بوده است که سطح اکسیژن بیمار افت کرده و پزشک متهم، نزدیک به ۲۰ دقیقه متوجه این موضوع نشده و بیمار در اتاق عمل فوت کرده است!

چنین حوادثی باعث شد تا پزشکان و گروه پزشکی از جمله کالج آمریکایی جراحان، آکادمی آمریکایی جراحان ارتوپد و پزشکانی که نامه‌ای به انجمن متخصصان بیهوشی آمریکا نوشته‌اند، در مورد استفاده از تلفن همراه در اتاق عمل هشدار داده و خواستار قوانین صریح در مورد نحوه‌ی استفاده از گوشی همراه در اتاق عمل باشند. خیلی‌ها به خاطر نویزهای احتمالی و برهم زدن تمرکز، اجازه‌ی همراه داشتن این گوشی‌ها را به طور کلی مردود دانسته و عده‌ای دیگر هم به احتمال بروز عفونت اشاره کردند. اینها مواردی هستند که تاکنون توجه بسیار کمی به آنها شده است، هنوز هیچ قانون صریحی وضع نشده و هیچ گروه مسئولی هم پیگیر این نیست که اگر هم قوانینی باشد، آیا بیمارستان‌ها پایبند این قوانین هستند یا نه.

با توجه به افزایش وابستگی افراد به تلفن همراه، جای خالی این قوانین به خوبی احساس شده و واضح است که پیامدهای بسیار ناخوشایندی خواهد داشت.

پیتر پاپاداکوس، پروفسور علم بیهوشی، جراحی، نورولوژی و جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه روچستر نیویورک که به طور مفصل در مورد این موضوع نوشته است می‌گوید: «توضیح این مشکل بسیار ساده است؛ وقتی توجه‌مان به گوشی همراهمان جلب می‌شود یا شروع به استفاده از آن می‌کنیم، خودمان را از دنیای واقعی که در آن هستیم جدا می‌سازیم. همه این را تجربه کرده‌ایم که وقتی نگاهمان خیره به صفحه‌ی تلفن است، به مانیتور کنترل‌کننده نگاه نمی‌کنیم.»

این واقعیت، سال گذشته توجه عمومی را به خود جلب کرد، مخصوصا وقتی که پزشکی در یورک‌ویل منهتن، در یک کلینیک اندوسکوپی، حین انجام عمل روی جوان ریورس کمدین و مجری مشهور آمریکایی، با گوشی همراهش عکس‌هایی گرفت و در این عمل که روی حلق انجام می‌شد، اشتباهی صورت گرفت و تامین اکسیژن برای بیمار، قطع شد، او دچار ایست قلبی شده و در چهارم سپتامبر فوت کرد. خیلی مهم است که تیم جراحی حین عمل جراحی، روی بیمار تمرکز داشته باشند.

افراد ممکن است تلفن همراهشان را هم به دلیل اطلاعات شخصی و هم به دلیل موارد کاری چک کنند و به همین علت این وسیله به راحتی می تواند حواس فرد را پرت کند، بعضی از بیمارستان‌ها تلاش کرده‌اند این مشکل را برطرف کنند. مرکز پزشکی دانشگاه روچستر، از کارکنان خواسته است هنگام سر و کارداشتن با بیماران، تلفن خود را روی سایلنت بگذارند و استفاده‌ از تلفن همراه برای امور شخصی را در هر کار کلینیکی ممنوع کرده است، نه فقط در اتاق عمل.

اما برخی از پزشکان و پرستاران و سایر پرسنل اتاق عمل اینطو می‌گویند که گوشی هوشمند می‌تواند حین مراقبت از بیمار، مفید باشد چون این امکان را می‌دهد که اطلاعات بیمار و نتایج لابراتواری را در پرواز چک کنند یا حین عمل بتوانند با همکاران خود در سایر بخش‌های بیمارستان ارتباط برقرار کنند.

اما کار سختی است که بفهمیم آیا پرسنل پزشکی واقعا استفاده‌های گفته شده را می‌کنند یا در حال خرید اینترنتی هستند، مگر اینکه تمام این افراد در هر زمانی از روز، تحت کنترل باشند! در هرصورت ظاهرا حضور تلفن همراه در اتاق عمل، هم جنبه‌ی مثبت دارد و هم جنبه‌ی منفی.

ایده‌ی حذف موبایل از اتاق عمل، به نظر بیش از دست و پاگیر می‌آید، به جای این ممنوعیت بیمارستان‌ها باید راهی پیدا کنند تا در عین از دست ندادن تمرکز و دقت، بتوان از مزایای این تکنولوژی استفاده کرد. بهترین و موثرترین راه این است که فرهنگی ایجاد شود که جلوی استفاده‌ی نامناسب و در نتیجه حواس پرتی در اتاق عمل را بگیرد.

نگرانی در مورد پرت شدن حواس پزشکان، اتفاق تازه‌ای نیست، در گذشته نیز مردم داستان‌ها و ماجراهایی از پزشکان تعریف می‌کردند که حاکی از خواندن روزنامه یا کتب پزشکی در اتاق عمل بود و حالا چیزی که در این ماجرا عوض شده، آن چیزی است که حواس را پرت می‌کند و اصل قضیه به قوت خود باقیست.

اما ظاهرا ماجرای تلفن هوشمند کمی متفاوت است چون اطلاعات بسیار زیاد و متنوعی را در خود دارد و بنابراین پتانسیل آن برای منحرف کردن ذهن و حواس بیشتر است، و دقیقا به همین علت است که بیمارستان‌ها هنوز به قوانین صریحی در مورد اینکه پزشکان چه زمانی و چگونه باید از این وسیله استفاده کنند، تعیین نشده است.

نبض ما– مترجم: هدی بانکی